‘Wij willen mondige studenten opleiden’, vertelt Maartje Berenschot, docente Bouwkunde bij ROC Friese Poort. ‘Vakmensen die op multidisciplinaire wijze invulling geven aan integraal en duurzaam bouwen.’ De opdracht om een verduurzamingsplan voor De Kanselarij in Leeuwarden te ontwerpen past naadloos in deze ambities. Op vrijdag 29 oktober 2021 presenteerden 22 studenten bouwkunde en elektrotechniek – onder aanwezigheid van ROC Friese Poort-docenten Maartje Berenschot en Iede Lodema – hun duurzame adviezen aan opdrachtgever Hans-Paul van der Snee.

De Kanselarij
‘De Kanselarij is een rijksmonument uit 1566’, vertelt Van der Snee, directeur van Innovatiepact Friesland en De Kanselarij. ‘Ook dit pand ontkomt niet aan duurzaamheidsontwikkelingen. Aan de studenten de taak met een duurzaam renovatieplan te komen.’ Tijdens een tien weken durende projectperiode gingen de jongeren aan de slag. Het proces begon met een brainstormsessie onder leiding van energie-adviesbureau Ekwadraat. Vervolgens konden de jongeren wekenlang inspiratie opdoen op locatie. ‘De Kanselarij is een complex pand om te verduurzamen’, vervolgt Van der Snee. ‘De studenten hebben in zes teams op multidisciplinaire nagedacht en kwamen met oplossingen die hout snijden. Zowel op vormgevings- als technisch niveau hebben ze goede dingen aangedragen.’

Doos-in-doosconstructie
‘Ekwadraat wilde in het kader van RIF Gas 2.0 graag een project oppakken met mbo-studenten van meerdere opleidingen’, vertelt docente Berenschot. ‘Uiteindelijk kwam dit project uit de bus. Onze studenten kwamen met prima plannen. Zo kun je geen zonnepanelen op een monument leggen, dus stelden ze voor dit bij de naburige panden te doen. Ook bedachten ze een doos-in-doosconstructie, waardoor er een glazen kooi binnen het pand ontstaat. De verwarming hierbinnen vindt plaats door het gebruik van infraroodpanelen.’ Ook Iede Lodema, docent elektrotechniek bij ROC Friese Poort, was onder de indruk van de plannen. ‘Oplossingen met waterstof, warmtepompen en -terugwinning en isolatiefolie passeerden de revue. Ook stelde een groep voor om voorzetwanden te plaatsen, die losstaan van de wanden van het pand.’

Mondige studenten
De jongeren vonden het een leuk project, aldus Berenschot. ‘We hebben het initiatief veel bij de studenten gelegd. Ze konden zelf door De Kanselarij lopen om hun plannen vorm te geven’, vertelt de docente, die zelf ook potentie in het project ziet. ‘Ik zie het als een pilot. Volgend jaar hopen we het breder op te kunnen zetten en voegen we graag ook studenten installatietechniek toe. Dat is namelijk integraal bouwen: het laten samenwerken van de disciplines bouwkunde, elektro- en installatietechniek’, aldus Berenschot, die ook een kritische blik van haar studenten verwacht. ‘We leren hen om niet overal klakkeloos in mee te gaan. Wanneer een opdrachtgever veranderingen vraagt die niet realiseerbaar zijn, moeten ze dat eerlijk zeggen. Zo leid je volwassen studenten op die met praktische oplossingen komen.’

Levensecht onderwijs
Dit project voor studenten bouwkunde en elektrotechniek, met De Kanselarij als opdrachtgever, is een voorbeeld van levensecht onderwijs van Centrum Duurzaam van ROC Friese Poort. Dit hybride, levensechte onderwijs – met Centrum Duurzaam als aanjager en verbinder – laat studenten beleven, ontdekken én doen. ‘De jongeren ontwikkelen zich op deze wijze tot vakmensen van de toekomst’, aldus Roeland Westra, projectleider Centrum Duurzaam van ROC Friese Poort. ‘Tijdens dit leertraject doen studenten praktische ervaringen op. Bovendien maken ze kennis met een van de belangrijkste thema’s van onze tijd: duurzaamheid.’