‘Duurzaamheid raakt iedereen, ook retail en logistiek’, zo trapt Roeland Westra van Centrum Duurzaam van ROC Friese Poort de duurzame expeditie voor docenten af. Op donderdag 13 juli 2023 gingen docenten Retail en Logistiek, Leidinggeven en Ondernemerschap op duurzame expeditie naar het Wadden Center op de Afsluitdijk. ‘We doen al veel aan levensecht onderwijs met onze studenten’, vertelt Titia van der Meer, opleidingsmanager Retail van ROC Friese Poort. ‘Meer doen met duurzaamheid in levensecht onderwijs is de volgende stap’, zo verwoord Jochem van Delden, opleidingsmanager Logistiek, Leidinggeven en Ondernemerschap van ROC Friese Poort, de ambitie van beide opleidingen. Heleentje Swart van Vereniging Circulair Friesland en Albrecht Wijbenga van Wijbenga Tromp Architecten inspireerden de docenten met hun duurzame praktijkervaringen.

Circulaire economie
‘Er zijn veranderingen die op ons afkomen als het gaat om klimaat, energie en grondstoffen’, vertelt Swart. “De weg naar een circulaire economie is al in gang gezet in Noord-Nederland. Door de inzet van overheden en het bedrijfsleven hebben de drie noordelijke provincies zich ontwikkeld tot koploper op het gebied van de circulaire economie. Een circulaire economie gaat niet alleen om een andere omgang met grondstoffen, maar ook over duurzame energie, biodiversiteit, behoud van cultuur en welzijn.”

Sustainable Development Goals
‘In 2015 is er een nieuwe mondiale duurzame ontwikkelingsagenda vastgesteld door de Verenigde Naties. Deze agenda bestaat uit 17 doelstellingen namelijk de Sustainable Development Goals (ook wel SDG’s of Duurzame Ontwikkelingsdoelstellingen) die we in 2030 willen realiseren. Wat we dan zien is een circulaire economie voor de SDG’s. In dit beeld zijn de SDG’s ingedeeld in biodiversiteit, maatschappij en economie. Het realiseren van de SDG’s in 2030 is alleen mogelijk door partnerschappen (SDG 17) en kwaliteitsonderwijs (SDG 4)’.

Toekomstbestendig
‘Veel bedrijven zijn druk met de dagelijkse werkzaamheden’, stelt Albrecht Wijbenga. ‘De uitdaging voor bedrijven is om duurzaamheid op de agenda te zetten. Voor het onderwijs is de uitdaging om duurzaamheid als waarde mee te geven aan studenten. En graag ga ik dan nog een stap verder door duurzaamheid te vertalen naar toekomstbestendigheid. Vanuit dit perspectief heb je in de retail vooral te maken met distributie, retourstromen en afval. Bij logistiek is optimale logistiek de duurzame uitdaging. Hierbij ga je kijken naar inslag, magazijn/transito en uitslag. Actuele thema’s voor retail en logistiek zijn energie, vervoer en afval. Vergeet hierbij niet de klantwensen en de bewustwording van klanten als het gaat over de CO2 afdruk van producten en diensten’.

Levensecht onderwijs
‘Het organiseren van duurzame avonturen voor studenten is een van de speerpunten van Centrum Duurzaam’, legt Roeland Westra uit. ‘Studenten werken aan projectvragen van bedrijven die gaan over de meest actuele duurzame thema’s zoals energietransitie en circulaire economie. Zo combineren we het beste van twee leerwerelden. We zijn dan ook aanjager van hybride oftewel levensecht onderwijs in 6 stappen voor alle opleidingen van ROC Friese Poort in Leeuwarden en de opleidingen bouw, techniek en ICT van alle vestigingen. Dit realiseren we door excursies, Challenges, Duurzaam Doen Lezingen, praktijkdagen en gastlessen aan te bieden. De andere twee speerpunten van Centrum Duurzaam zijn het Duurzaam Doen Huis en de Duurzaam Doen Lezingen. Al onze drie speerpunten zijn gericht op beleven, ontdekken en doen. Zo ontwikkelen onze studenten zich tot vakmensen van een toekomstbestendige wereld’.

Praktijkvragen
‘Alles wat we gehoord hebben willen we vasthouden en concreet maken’, zo daagt Roeland Westra de docenten uit. ‘We gaan dit doen door zelf praktijkvragen te formuleren’. De docenten retail en logistiek, leidinggeven en ondernemerschap kwamen met diverse praktijkvragen zoals het duurzaam verzamelen van blikjes en flesjes op school. Andere geformuleerde praktijkvragen waren het duurzaam ontwerpen van een distributiecentrum en het verduurzamen van een zelfscan. Andere ideeën die naar voren kwamen zijn energiebesparing, plastic tasjes en bamboeverpakkingen.

Duurzame expeditie
ROC Friese Poort wil voorop lopen en in 2030 100% CO2-neutraal zijn. “Om deze ambitie te realiseren willen we samen met het bedrijfsleven de energietransitie en circulaire economie een plek geven binnen ons onderwijsprogramma”, vertelt Roeland Westra, projectleider van Centrum Duurzaam van ROC Friese Poort. “Daarom organiseren we duurzame expedities voor docenten. Een duurzame expeditie spreekt tot de verbeelding en geeft inspiratie. Bovendien speelt het in op de actualiteit van het vak en opent het zo de ogen van een docent voor de nieuwste ontwikkelingen.”